ევროპული პერსპექტივის მიღებით, საქართველო ოფიციალურად ხდება ევროკავშირის გაფართოების პოლიტიკის ნაწილი. სხვა კანდიდატ ქვეყნებთან ერთად, საქართველოს შესახებ ანგარიშები 2023 წლის და შემდგომი გაფართოების პაკეტების ფარგლებში მომზადდება. ანგარიშები შეაფასებს საქართველოს მიერ ევროკომისიის მიერ განსაზღვრული პრიორიტეტების შესრულების ხარისხს, რასაც დაეფუძნება გადაწყვეტილება საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების შესახებ და შემდგომში, გაწევრიანების მოლაპარაკებების დაწყების შესახებ.
2022 წლის ბოლოს ევროკომისია ასევე გეგმავს გამოაქვეყნოს ანგარიში და შეაფასოს ევროკავშირთან საქართველოს საკანონმდებლო და ინსტიტუციური შესაბამისობის ხარისხი. ამასთან, საქართველო აგრძელებს ასოცირების ხელშეკრულებითა (რომელიც მოიცავს ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი სავაჭრო სივრცის შესახებ შეთანხმებას) და ასოცირების ახალი დღის წესრიგით (2021-2027) განსაზღვრული პრიორიტეტების შესრულებას, რაც ხელს უწყობს საქართველოს კოპენჰაგენის კრიტერიუმებთან თავსებადობას. დღემდე საქართველომ ასოცირების შეთანხმებით ნაკისრი ვალდებულებების დაახლოებით 50% შეასრულა.
წევრობის მიზნის პარალელურად, ევროკავშირთან შემდგომ ურთიერთობებში საქართველოსთვის მნიშვნელოვან მოკლე, საშუალო და გრძელვადიან პრიორიტეტებად რჩება: კანდიდატის სტატუსის მოპოვება და გაწევრიანების მოლაპარაკებების დაწყება; ინსტიტუციური და დარგობრივი თანამშრომლობის ახალ დონეზე აყვანა; ევროკავშირთან დაკავშირებადობის გაზრდა და ევროკავშირისთვის საქართველოს სტრატეგიული ღირებულების გამოკვეთა.
კანდიდატის სტატუსის მოპოვება და გაწევრიანების მოლაპარაკებების დაწყება
ევროკომისიის მიერ საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის მისაღებად საჭირო პრიორიტეტების განსაზღვრისთანავე, საქართველომ წარმოადგინა მათი შესრულების სამოქმედო გეგმა. პრიორიტეტების შესრულებისას, მნიშვნელოვანია, პროცესი იყოს ღია, ინკლუზიური და გამჭვირვალე, უზრუნველყოფილი იყოს სამოქალაქო საზოგადოების მაქსიმალური ჩართულობა, სამთავრობო უწყებებს შორის მჭიდრო კოორდინაცია და, რაც მთავარია, საპარლამენტო პოლიტიკური პარტიების პროცესში ღირებული მონაწილეობა.
კანდიდატის სტატუსის მოპოვებისა და ევროკავშირთან ურთიერთობების შემდგომი პროგრესის – მათ შორის, გაწევრიანების მოლაპარაკებების დაწყების – მთავარი საყრდენი ერთიანი სახელმწიფოებრივი მიდგომის შემუშავებაა. ეს გულისხმობს ევროკავშირთან ურთიერთობების ყოველი ახალი ეტაპისთვის ქვეყნის დემოკრატიულ მზადყოფნას – დემოკრატიული ინსტიტუტების სრულყოფილ ფუნქციონირებას, სამართლის უზენაესობის განუხრელ დაცვასა და სამოქალაქო საზოგადოების გადაწყვეტილების მიღების პროცესში ჩართვას.
ინსტიტუციური თანამშრომლობა და სექტორული ინტეგრაცია
ინსტიტუციური თანამშრომლობის თვალსაზრისით, განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ევროკავშირთან ხელშესახები ეკონომიკური და მზარდი დარგობრივი ინტეგრაცია. აღნიშნული შესაძლებლობას მისცემს საქართველოს მოქალაქეებსა და ბიზნესსექტორს, გამოიყენონ ევროკავშირთან (რომელიც საქართველოს მთავარი სავაჭრო პარტნიორია) დაახლოებით წარმოქმნილი ეკონომიკური, სოციალური, საგანმანათლებლო, კულტურული და სხვა შესაძლებლობები.
ეკონომიკური ინტეგრაციის მხრივ, საგულისხმოა საქართველოსთვის ევროკავშირის საჯარო შესყიდვების ბაზრის გახსნა და „ევროს გადახდის ერთიან სისტემაში“ (SEPA) გაწევრიანებისთვის განაცხადის წარდგენა, რომელსაც ევროკავშირი ამჟამად განიხილავს. საქართველო უკვე არის ევროკავშირის საბაჟო და საგადასახადო პროგრამა „ფისკალის“ ასოცირებული ქვეყანა. ამასთან, საქართველომ ევროკავშირს მიმართა თავისუფალი როუმინგის სივრცეში გაწევრიანებასა და ერთიანი ბაზრის პროგრამაში ჩართვასთან დაკავშირებით.
სექტორული ინტეგრაციის მხრივ, საქართველო აქტიურად თანამშრომლობს ევროკავშირის ისეთ სააგენტოებთან, როგორებიცაა: „ფრონტექსი“, „ევროპოლი“ და „ევროჯასტი“. საქართველო ჩართულია „შემოქმედებითი ევროპისა“ და „ჰორიზონტი ევროპის“ განახლებულ პროგრამებში, რაც ევროკავშირის საგანმანათლებლო, სამეცნიერო და კულტურულ სივრცეში ინტეგრაციას უწყობს ხელს. საქართველოს მიზანია, გახდეს პროგრამა „ერასმუს+-ის“ ასოცირებული ქვეყანა. ამავდროულად, კონსულტაციები მიმდინარეობს ევროპის თავდაცვის სააგენტოსთან თანამშრომლობის გაღრმავებისა და ადმინისტრაციული შეთანხმების გაფორმების საკითხზე. 2022 წლის 15 ნოემბერს, მოლდოვასთან და უკრაინასთან ერთად, ევროკავშირმა საქართველოს, ტრანსპორტის გაერთიანების სტრუქტურებში სისტემატური ჩართულობის მიზნით, დამკვირვებელი მონაწილის სტატუსი მიანიჭა.
ევროკავშირთან დაკავშირებადობის ზრდა შავი ზღვის გავლით
საქართველოს შეუცვლელი პრიორიტეტია ევროკავშირთან დაკავშირებადობის ზრდა, მათ შორის, აღმოსავლეთ-პარტნიორობის ფარგლებში ეკონომიკისა და საინვესტიციო გეგმით (EIP) განსაზღვრული საფლაგმანო ინიციატივების განხორციელებით.
საფლაგმანო ინიციატივები ხელს შეუწყობს საქართველოსა და ევროკავშირს შორის ურთიერთდამოკიდებულების ზრდას. შავი ზღვის ფსკერზე ინტერნეტ- და ელექტროენერგიის კაბელების გაყვანა განამტკიცებს ციფრულ და ენერგოკავშირებს, ხოლო შავ ზღვაზე საბორნე გადაზიდვების რაოდენობის ზრდა და საპორტო ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესება უზრუნველყოფს ევროკავშირთან პირდაპირ სატრანსპორტო კომუნიკაციას, გააძლიერებს ეკონომიკურ, სავაჭრო და ხალხთაშორის ურთიერთობებს. ასევე, გაიზრდება საქართველოს, როგორც ევროპისა და აზიის დამაკავშირებელი სატრანსპორტო და რეგიონული ცენტრის როლი.
საქართველოს წვლილი ევროკავშირში
ევროკავშირის წევრობისკენ გზა ასევე გულისხმობს ევროკავშირისგან არა მხოლოდ სარგებლის მიღებას, არამედ ევროკავშირის შემდგომ უსაფრთხოებასა და კეთილდღეობაში საქართველოს წვლილის გამოკვეთასაც. ამ მხრივ მნიშვნელოვანია, საქართველოს ღირებულებები, როგორც ევროკავშირის წევრობისკენ მიმავალ გზაზე, ისე ევროკავშირის წევრობის მიღწევის შემდეგ, შეესაბამებოდეს ევროკავშირის ფუნდამენტურ ღირებულებებს.
გარდა ამისა, როგორც სატრანზიტო ქვეყანას, საქართველოს, რომელიც 2017 წლიდან ენერგოგაერთიანების წევრია, შეუძლია აქტიური როლი შეასრულოს ევროკავშირის ენერგოუსაფრთხოების სისტემის მუშაობაში, განსაკუთრებით, უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის აგრესიით გამოწვეული ენერგოკრიზისის შემდეგ; ასევე უზრუნველყოს ევროკავშირთან უსაფრთხო, ორმხრივი სატრანსპორტო კომუნიკაცია.
აღსანიშნავია, რომ ევროკავშირი გამოხატავს ურყევ მხარდაჭერას საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის მიმართ და ხელს უწყობს ქვეყანაში სტაბილურობის შენარჩუნებას, მათ შორის, საქართველოში სადამკვირვებლო მისიითა და რუსეთთან კონფლიქტის დარეგულირების მექანიზმებში აქტიური მონაწილეობით. თავის მხრივ, საქართველო მონაწილეობს ევროკავშირის სამშვიდობო მისიებში, რითაც ევროპელ პარტნიორებთან ერთად უზრუნველყოფს გლობალურ უსაფრთხოებას და აღრმავებს ევროკავშირთან თავდაცვისა და უსაფრთხოების სფეროში თანამშრომლობას, მათ შორის, უსაფრთხოების საკითხებზე მაღალი დონის სტრატეგიული დიალოგის წარმოებით. „ევროპული სამშვიდობო ინსტრუმენტის“ ფარგლებში მიღებული დახმარება ზრდის საქართველოს თავდაცვისუნარიანობასა და თავდაცვის ძალების მედეგობას. საქართველო მოწადინებულია, დარჩეს რეგიონში პასუხისმგებლობიან უსაფრთხოების აქტორად, ხოლო, გარე აგრესიის შემთხვევაში, დაიცვას სუვერენიტეტი და უზრუნველყოს სახელმწიფოსა და საზოგადოების მედეგობა.
